Rodzaje grzybów hodowlanych
Istnieją trzy rodzaje rozmnażania grzybów - wegetatywne, bezpłciowe i płciowe. Często zastępują się wzajemnie podczas wzrostu i rozwoju grzybów.
Wegetatywne rozmnażanie grzybów następuje przez odrywanie części grzybni, a także pączkowanie, chlamydospory, artrospory, kamienie szlachetne. Izolacja części grzybni jest główną metodą wegetatywnego rozmnażania grzybów. Grzybnia może powstać w dowolnej części starej grzybni, która zawiera zdolną komórkę. Do rozmnażania nadają się również obszary grzybni niekomórkowej. Ta metoda hodowli stosowana jest w uprawie domowych grzybów jadalnych.
Pączkowanie to metoda wegetatywnego rozmnażania grzybów. Występuje w grzybach z plechą drożdżopodobną. W trakcie tego procesu komórka potomna jest oddzielona od matki przegrodą, a następnie funkcjonuje jako oddzielny organizm jednokomórkowy. Należy zauważyć, że komórka drożdży nie jest zdolna do pączkowania w nieskończoność. Liczbę zakończonych podziałów można określić na podstawie chitynowych pierścieni, które są widoczne w miejscu rozdzielenia nerki. Stare komórki drożdży są większe niż młode, ale ich liczba jest mniejsza.
Artrospory to specjalne komórki rozmnażania wegetatywnego grzybów, ich inna nazwa to oidia. Powstają w wyniku podziału strzępek, zaczynając od końcówek, na dużą liczbę procesów, później ożywiają nową grzybnię. Oidia mają cienką skorupę i krótką żywotność. Można je również znaleźć w innych rodzajach grzybów.
Gemmy są podgatunkiem oidii, różnią się grubszą i ciemniejszą skorupą, a także dłużej. Gemmy znajdują się w torbaczach, a także w smutnych i niedoskonałych.
Chlamydospory są potrzebne do wegetatywnego rozmnażania grzybów. Mają gęste, ciemne muszle i są tolerancyjne na trudne warunki. Powstają poprzez zagęszczenie i oddzielenie zawartości poszczególnych komórek grzybni, które w trakcie tego procesu pokryte są gęstą skorupą o ciemnym kolorze. Chlamydospory oddzielone od komórek strzępek matczynych mogą przeżyć przez długi czas w każdych trudnych warunkach. Kiedy zaczynają kiełkować, pojawiają się w nich narządy zarodnikujące lub grzybnia. Chlamydospory powstają w wielu Basidiomycetes, Deuteromycetes i Oomycetes.
Rozmnażanie bezpłciowe zajmuje ważne miejsce w rozmieszczeniu grzybów w przyrodzie i jest jedną z głównych cech tych organizmów. Ten rodzaj rozmnażania odbywa się za pomocą zarodników, które powstają bez zapłodnienia na specjalnych organach, które różnią się kształtem i właściwościami od wegetatywnych strzępek grzybni. Przy endogennej metodzie tworzenia zarodników wyróżnia się dwa rodzaje narządów zarodnikowych - a mianowicie zoosporangie i zarodniki. Konidia powstają egzogennie.
Zarodniki grzybów to główne struktury biorące udział w rozmnażaniu. Główną funkcją zarodników jest tworzenie nowych osobników danego gatunku, a także ich rozprzestrzenianie się w nowych miejscach. Różnią się pochodzeniem, cechami i metodami rozliczania. Często są chronione przez gęstą, wielowarstwową powłokę ochronną lub nie mają ściany komórkowej; mogą być wielokomórkowe, przenoszone przez wiatr, deszcz, zwierzęta, a nawet poruszać się samodzielnie za pomocą wici.
Zoospory to struktury służące do rozmnażania bezpłciowego grzybów. Są to nagie obszary protoplazmy, które nie mają otoczki; mają jedno lub więcej jąder z jedną lub więcej wici. Te wici mają strukturę wewnętrzną charakterystyczną dla większości eukariontów. Są potrzebne do rozprzestrzeniania się grzybów, zawierają niewielką ilość składników odżywczych i nie mogą pozostać żywotne przez długi czas. Powstają endogennie w zoosporangiach. Zoospory służą do rozmnażania niższych grzybów, które są głównie wodne, ale zoosporangia występuje również w wielu grzybach lądowych żyjących na roślinach lądowych.
Zoosporangium to narząd zarodnikowy, który tworzy ruchliwe zarodniki rozmnażania bezpłciowego z wici. Te zarodniki nazywane są zoosporami. Z reguły zoosporangia powstają bezpośrednio na strzępkach wegetatywnych, bez wyspecjalizowanych sporangioforów.
Sporangiospory (aplanospory) to struktury służące do rozmnażania bezpłciowego grzybów. Są nieruchome, nie mają narządów ruchu, jest muszla. Są potrzebne do rozprzestrzeniania się grzybów, zawierają niewielką ilość składników odżywczych i nie mogą pozostać żywotne przez długi czas. Powstają endogennie w narządach sporogennych (zarodniach). Zarodniki opuszczają sporangium przez otwory w błonie (pory) lub w przypadku naruszenia integralności tej ostatniej. Endogenna sporulacja występuje u bardziej prymitywnych grzybów. Sporangiospory rozmnażają się bezpłciowo w zygomycetes.
Sporangium - tak nazywa się narząd zarodnikowy, wewnątrz którego powstają i rosną nieruchome zarodniki rozmnażania bezpłciowego z muszlą. W większości przypadków w grzybach nitkowatych zarodnia powstaje z obrzęku wierzchołka strzępki po oddzieleniu jej od strzępki matczynej przegrodą. W procesie tworzenia zarodników protoplast sporangium dzieli się wielokrotnie, tworząc wiele tysięcy zarodników. U wielu gatunków grzybów strzępki zawierające zarodnie różnią się morfologicznie od strzępek wegetatywnych. W tym przypadku nazywane są sporangienos.
Sporangiofory to owocujące strzępki, na których powstają zarodnie.
Konidia to zarodniki rozmnażania bezpłciowego, które tworzą punktowo na powierzchni organu zarodnikowego zwanego konidioforami, który reprezentuje wyspecjalizowane części grzybni. Konidia pospolite występują w torbaczach, grzybach podstawnych i anamorficznych. Niedoskonałe grzyby (deuteromycetes) mogą być rozmnażane wyłącznie przez konidia. Metody tworzenia konidiów, ich cechy, asocjacje i rozmieszczenie są bardzo zróżnicowane. Konidia mogą być jednokomórkowe i wielokomórkowe, o różnych kształtach. Stopień ich zabarwienia również się zmienia - od przezroczystego do złocistego, dymnego, szarego, oliwkowego, różowawego. Uwalnianie konidiów jest zwykle bierne, ale w niektórych przypadkach obserwuje się odrzucanie aktywne.