Koło zamachowe modrzewia (Psiloboletinus lariceti)
Systematyka:- Zakład: Basidiomycota (Basidiomycetes)
- Podobszar: Agaricomycotina (Agaricomycetes)
- Klasa: Agaricomycetes (Agaricomycetes)
- Podklasa: Agaricomycetidae
- Zamówienie: Boletales
- Rodzina: Suillaceae (oleiste)
- Rodzaj: Psiloboletinus (Psiloboletins)
- Gatunek: Psiloboletinus lariceti (mech modrzewiowy)
Synonimy :
Phylloporus lariceti
- Boletinus lariceti
- Borowin modrzewiowy
Psiloboletinus to rodzaj grzybów z rodziny Suillaceae. Jest to rodzaj monotypowy zawierający jeden gatunek, Psiloboletinus lariceti. Gatunek został po raz pierwszy opisany przez mikologa Rolfa Singera w 1938 roku jako gatunek Phylloporus. Alexander H. Smith nie zgodził się z ogólną koncepcją Singera, podsumowując: „Niezależnie od ostatecznego ułożenia gatunku Psiloboletinus, jasne jest, że nie ma wyraźnie rozróżnialnych cech, na podstawie których można by rozpoznać rodzaj. na podstawie opisów Singera ”.
„Modrzew” - od słowa „modrzew” (rodzaj roślin drzewiastych z rodziny sosnowych, jednego z najpospolitszych gatunków drzew iglastych), a nie od słowa „liściaste” (las liściasty - las składający się z drzew i krzewów liściastych).
Opis
Kapelusz : średnica 8-16 cm; w sprzyjających warunkach możliwe są okazy z czapeczkami do około 20 cm. W młodości jest wypukły, z mocno podciągniętym do wewnątrz brzegiem, następnie płasko wypukły; u bardzo dojrzałych grzybów brzeg kapelusza nie jest podciągnięty, może być lekko falisty lub klapowany. Suchy, filcowany lub łuskowaty, aksamitny w dotyku. Brązowawy, ochrowo-brązowy, brudny brąz.
Miąższ w kapeluszu : zwarty (nie luźny), miękki, do 3-4 cm grubości. Jasno żółtawy, jasnożółty, bardzo blady, prawie biały. Zmienia kolor na niebieski przy zerwaniu lub przecięciu.
Hymenofor : rurkowy. Kanaliki są duże, szerokie, z pogrubionymi ścianami bocznymi, a zatem wizualnie tworzą pozory płytek. Silnie spływają po nodze, gdzie ulegają wydłużeniu, przez co zwiększa się ich wizualne podobieństwo do płytek. Hymenofor jest żółty, jasny w młodości, następnie żółtawo-brązowawy. Jeśli jest uszkodzony, nawet niewielki, zmienia kolor na niebieski, a następnie zmienia kolor na brązowy.
Zarodniki : 10-12X4 mikronów, cylindryczne, wrzecionowate, brązowo-żółte z kroplami.
Noga : 6-9 cm wysokości i 2-4 cm grubości, centralna, może być zagęszczona na dole lub w środku, aksamitna. W górnej części jest jasny, w kolorze hymenoforu, żółtawo-brązowawy, poniżej jest ciemniejszy: brązowawy, brązowawy, ciemnobrązowy. Po naciśnięciu zmienia kolor na niebieski. Solidne, czasem z wgłębieniem.
Miąższ z nóg : gęsty, brązowawy, niebieski.
Pierścień, narzuta, volva : brak.
Smak i zapach : łagodny grzyb.
Ekologia
Rośnie wyłącznie w obecności modrzewia: w lasach modrzewiowych i lasach mieszanych z obecnością brzozy, osiki, pod modrzewiem.
Sezon i dystrybucja
Szczyt owocowania przypada na sierpień-wrzesień. Znany jest tylko na terenie Rosji, występuje w zachodniej i wschodniej Syberii, w regionie Amur, na terytorium Chabarowska, na Dalekim Wschodzie, szczególnie często i obficie owocuje na Sachalinie, gdzie nazywany jest „mchem modrzewiowym” lub po prostu „mchem”.
Jadalność
Grzyb jest jadalny, nie ma danych na temat zatrucia. Służy do przyrządzania zup, sałatek, dań głównych. Nadaje się do wytrawiania.
Podobne gatunki
Smukłą świnię w niektórych stadiach wzrostu można pomylić z muchomorem modrzewiowym. Należy uważnie przyjrzeć się hymenoforowi: u świni jest blaszkowaty, u młodych osobników płytki są faliste, więc na pierwszy rzut oka można je pomylić z dużymi rurkami. Ważna różnica: świnia nie zmienia koloru na niebieski, ale brązowieje, gdy tkanka jest uszkodzona.
Gyrodony są dość podobne do Psiloboletinus lariceti, należy zwrócić uwagę na ekologię (rodzaj lasu).
Koza, różniąca się kolorem miąższu w uszkodzonych obszarach, jej miąższ nie zmienia koloru na niebieski, ale zmienia kolor na czerwony.
Właściwości lecznicze
Przeprowadzono celowe badania, trwają prace nad właściwościami trombolitycznymi enzymów grzybów bazidalnych (Instytut Botaniczny im. V.L. Komarowa, Rosyjska Akademia Nauk, Sankt Petersburg, Rosja), gdzie występuje wysoka aktywność fibrynolityczna enzymów izolowanych z Psiloboletinus lariceti. Jednak jest za wcześnie, aby mówić o powszechnym zastosowaniu w farmakologii.
Uwaga.
W artykule wykorzystano zdjęcia z pytań w „Uznanie” jako ilustracje. Jeśli masz dobre zdjęcia tego grzyba, udostępnij.
Zdjęcie w galerii artykułu: Anatolij Burdynyuk.