Grzyb Cezar (Amanita caesarea)
Systematyka:- Zakład: Basidiomycota (Basidiomycetes)
- Podobszar: Agaricomycotina (Agaricomycetes)
- Klasa: Agaricomycetes (Agaricomycetes)
- Podklasa: Agaricomycetidae
- Zamówienie: Agaricales (Agaric lub Lamellar)
- Rodzina: Amanitaceae (Amanitaceae)
- Rodzaj: Amanita (Amanita)
- Gatunek: Amanita caesarea (grzyb Caesar (Amanita caesar))
Inne nazwy:
Grzyb cesarski
Grzyb cesarski
Amanita Caesar
Opis:
Czapka ma średnicę 6-20 cm, jajowata, półkulista, następnie wypukła rozciągnięta, pomarańczowa lub ognistoczerwona, żółknie z wiekiem lub więdnięciem, naga, rzadziej z dużymi białymi pozostałościami pospolitego welonu, z żebrowaną krawędzią.
Płytki są luźne, częste, wypukłe, pomarańczowo-żółte.
Zarodniki: 8-14 na 6-11 mikronów, mniej więcej podłużne, gładkie, bezbarwne, nieamyloidowe. Biały lub żółtawy proszek zarodników.
Noga jest mocna, mięsista, 5-19 na 1,5-2,5 cm, maczugowata lub cylindryczno-obojczykowa, od jasnożółtej do złotej, w górnej części z szerokim wiszącym żebrowanym żółtym pierścieniem, w pobliżu podstawy z luźnym lub półwolnym białym Volvo. Podglądające Volvo ma nierówną krawędź ostrza i wygląda jak skorupka jajka.
Miąższ jest gęsty, mocny, biały, żółto-pomarańczowy w warstwie zewnętrznej, o słabym zapachu orzecha laskowego i przyjemnym smaku.
Rozpowszechnianie się:
Występuje od czerwca do października w starych jasnych lasach, zagajnikach, zaroślach leśnych, na pograniczu lasów liściastych i łąk. Tradycyjnie rośnie pod kasztanami i dębami, rzadziej - w sąsiedztwie buka, brzozy, leszczyny czy drzew iglastych na glebach kwaśnych lub odwapnionych, sporadycznie, pojedynczo.
Gatunek o rozłącznym zakresie. Znaleziono w Eurazji, Ameryce i Afryce. Wśród krajów Europy Zachodniej jest dystrybuowany we Włoszech, Hiszpanii, Francji, Niemczech. Na terenie WNP występuje na Kaukazie, Krymie i Karpatach. Wymieniony w Czerwonej Księdze Niemiec i Ukrainy.
Podobieństwo:
Można go pomylić z czerwonym muchomorem (Amanita muscaria (L.) Hook.), Kiedy płatki z czapki tego ostatniego są zmywane przez deszcz, a zwłaszcza z jego odmianą Amanita aureola Kalchbr., Z pomarańczową czapką, prawie pozbawioną białych płatków i zwiewną volva. Jednak w tej grupie talerze, pierścień i łodyga są białe, w przeciwieństwie do grzyba Cezara, którego talerze i pierścień na łodydze są żółte, a tylko volva jest biała.
Jest również podobny do Saffron Float, ale ma bielszą nogę i talerze.
Ocena:
Wyjątkowo smaczny grzyb jadalny (I kategoria), niezwykle ceniony od czasów starożytnych. Używany gotowany, smażony, suszony, marynowany.
Uwaga:
Etymologia: Amanita to grzyb z góry Amanos (Aman) w starożytnej rzymskiej prowincji Cylicja (Cylicja, południowo-wschodnia Azja Mniejsza, terytorium współczesnej Turcji). Cezarea - Cezar + przyrostek -eus. Cezar, godny Cezara (Cezara).